ཆེད་བརྗོད།
ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་བོད་དོན་སྐོར་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་ཅིང་། དེའི་ནང་བོད་ལ་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་སྐོར་འཁོད་ཡོད་པ་རེད། གྲོས་ཆོད་དེ་མ་འོངས་པར་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ནས་གཏན་འབེབས་ཐུབ་སྟེ་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་མཚན་རྟགས་བཀོད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། ཨ་རིས་གཞུང་གིས་བོད་ལ་རང་ཐག་རང་གཅོད་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཐག་གཅོད་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང། དེ་ནི་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། རང་ཐག་རང་གཅོད་ཅེས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང། རྒྱུན་འཁྱོངས་གསུམ་ཁས་ལེན་གྱི་ཐོག་ནས་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ཐོབ་ཐང་ཙམ་རྩོད་པ་གཉིས་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཁྱད་པར་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད། བོད་ནི་ཕྱི་ནས་བཙན་འཛུལ་བྱས་པའི་ལུང་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང། རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ནས་ངོས་འཛིན་གནང་བ་ནི། ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནས་གྲོས་ཆོད་འཇོག་མྱོང།
དཔེར་ན་ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ ཟླ་༡༠ ཚེས་༢༡ ཉིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་གྲོས་ཆོད་ཨང་༡༣༥༣ ཅན་གྱི་དོན་ཚན་གཉིས་པ། “བོད་མི་མང་གི་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གིས་མཚོན་ཁོང་ཚོའི་གཞི་རྩའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང། རང་དབང་བཙན་འཕྲོགས་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་མཐའ་དག་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཞེས་སླར་ཡང་དོ་གལ་ཆེན་པོས་འབོད་སྐུལ་བྱ་རྒྱུ།”ཞེས་གསལ་པོ་འཁོད་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཕྱིས་སུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལས་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྒྱལ་ཁབ་ལྔའི་ནང་ནས། ཐའེ་ཝན་ཕྱིར་འཕུད་ཀྱིས་དེའི་གོ་གནས་དེ་རྒྱ་དམར་གཞུང་ལ་སྤྲད་ཡོད་པ་དང། དེའི་སྐབས་ནས་བཟུང་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་བོད་དོན་སྐོར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་གྲོས་ཆོད་དང་གླེང་སློང་གང་ཡང་བྱུང་མེད་པ་མ་གཏོགས། སྔོན་མ་གོང་གསལ་གྲོས་ཆོད་དེ་ལྟ་བུ་བཞག་པའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་བྱུང་མྱོང། ད་ལྟ་བསྐྱར་དུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་ལ་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་གོ་སྐབས་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ངོས་འཛིན་ལ་འགྱུར་བ་མང་པོ་སོང་ཡོད་ཀྱང། “གུང་ཁྲན་ཏང་གི་དབུ་ཁྲིད་རྒྱུན་འཁྱོངས། སྤྱི་ཚོགས་རང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས། མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་”བཅས་ཁས་བླངས་པའི་ཐོག་ནས་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་ཞིག་དགོས་པ་དེ། ད་ཆ་གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སུ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད། རང་ཐག་རང་གཅོད་ནི་དེ་དང་མི་འདྲ་བར་གནད་དོན་གང་ཡིན་ཡང་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པས། དཔེར་ན་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་རང་བཙན་སླར་གསོ་བྱ་རྒྱུའི་ལངས་ཕྱོགས་ཤིག་ཏུ་གཏན་ཁེལ་བྱུང་བ་ཡིན་ནའང་ཆོག་པས། རང་ཐག་རང་གཅོད་ནི་མི་མང་གི་ངོས་ནས་རང་གི་འདོད་མོས་བཞིན་མ་འོངས་པའི་ཁ་ཕྱོགས་འཚོལ་ཐབས་ཤིག་ཡིན་པ་ལས། མི་མང་གི་ཁ་ཕྱོགས་སྲིད་གཞུང་གིས་གཏན་ཁེལ་གྱིས་ཐག་གཅོད་བྱས་ཏེ་གོང་ནས་གནང་བ་ཞིག་མིན། དེར་བརྟེན་མ་འོངས་པར་བོད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་སྟངས་ལ་གནམ་ས་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་ཡོད།
ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་སླར་ཡང་བོད་ལ་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པའི་ངོས་འཛིན་བྱེད་འགོ་བརྩམས་ཡོད་པ་དང། བོད་པའི་ངོས་ནས་ཀྱང་གནད་དོན་འདི་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གྱིས་མུ་མཐུད་མདུན་བསྐྱོད་བྱེད་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོར་གྱུར་ཡོད། ད་ལྟ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ནས་བོད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ་ཞིག་སླེབས་ཡོང་བའི་སྐབས་སུ་བོད་པས་ད་དུང་རྒྱབ་བཤིགས་བརྒྱབ་ནས། རྒྱུན་འཁྱོངས་གསུམ་ཁས་ལེན་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་འོག་ཏུ་སྡོད་རྒྱུའི་ཨུ་ཚུགས་དེ་མ་ཡིན་པར། འཛམ་གླིང་གི་ཁ་ཕྱོགས་གསར་པ་དང་བསྟུན་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ་ཁ་ཕྱོགས་འཚོལ་དགོས། དེ་ལྟར་བྱེད་མ་ཐུབ་པར་རྒྱ་གཞུང་ལ་བསྟུན་མཁས་ཁོ་ན་བྱས་ནས་བསྡད་ན་ཆེ་ས་ནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་རེ་བ་མེད་པ་མ་ཟད། ཆུང་ས་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་དང་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་དོན་ཐོག་རོགས་རམ་རག་བསྡད་པ་འདི་དག་ཀྱང་འགག་མི་སྲིད་པ་མ་རེད།
མདོར་ན་སྔོན་དང་མི་འདྲ་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་སྐབས་འདིར། དེ་དང་བསྟུན་ནས་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་དང། གཙོ་བོ་འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཁག་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་དམར་གཞུང་དང་མཉམ་དུ་འབྲེལ་ལམ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁོར་ཡུག་ནས་རྒྱ་དམར་གཞུང་ལ་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་བྱེད་མཁན་དཀོན་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ནི་འགྱུར་བ་གསར་པ་ཞིག་རེད། འདས་པའི་མི་ལོ་སུམ་ཅུ་ཙམ་གྱི་རིང་ཨ་རི་དང་། ཡུ་རོབ་གཙོས་པས་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རེ་ལྟོས་ཚད་མཐོན་པོ་བྱས་ཡོད་ནའང། རྒྱ་གཞུང་ནི་དུག་སྦྲུལ་གསོས་པ་བཞིན་མཐའ་མ་གནོད་འཚེ་གཏོང་རྒྱུ་ལས་མེད་པ་དེ་ད་ལྟ་གསལ་པོར་གྱུར་ཡོད་པ་དང། གཙོ་བོ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཁྱབ་གདལ་སོང་བ་ནས་བཟུང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་མངོན་གསལ་དོད་པོས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་མཁན་མང་དུ་སོང་ཡོད་པར་བརྟེན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་གོ་སྐབས་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།།
