ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གླིང་ཕྲན་ནས་ཁྱབ་པའི་སྤྲེའུ་ཡི་ནད་ཡམས་དེ་རྒྱ་གར་ནང་སླེབས་ཡོད་འདུག

རྒྱ་གར་ནང་དུ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གླིང་ཕྲན་ནས་ཁྱབ་པའི་སྤྲེའུ་ཡི་ནད་ཡམས་(mpox)ཟེར་བ་དེ་སླེབས་ཡོད་འདུག་ལ། དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མངའ་སྡེ་ཀེ་ར་ལར་དཀྱིལ་ཤར་ཡུལ་གྲུ་(Dubai)ཌུ་བྷའེ་ནས་ཡོད་མཁན་ཞིག་ལ་ནད་དུག་དེ་འགོས་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡོད་འདུག

ཕྱི་ཚེས་༢༥ ཉིན་སྦི་སྦི་སི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་(WHO)ཀྱིས་འབུར་ནད་(mpox)ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་གསར་པ་ཐོག་མར་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་དང་འབྲེལ་བའི་ཛ་དྲག་གི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པ་དང་། རོའེ་ཊར་གསར་ཁང་གིས་དེའི་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ན་ལྟར་ན། ཁ་ལེ་ཌི་1བྷི་(clade 1b)ཟེར་བའི་རིགས་རྒྱུད་གསར་པ་འདི་ནི་འགོས་ནད་ཁྱབ་གདལ་ཆེ་བ་དང་། ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གླིང་ཕྲན་ནས་ཐོག་མར་ཁྱབ་གདལ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་གཞན་ཁག་གི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། རིགས་རྒྱུད་གསར་པ་འདི་ཉེ་ཆར་ཌུ་བྷའེ་ནས་ཕྱིར་ལོག་པའི་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀེ་ར་ལ་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་པའི་རང་ལོ་༣༨ ཅན་གྱི་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་འགོས་ཡོད་འདུག་པ་དང་། འབུར་ནད་(mpox)ནི་སྔོན་མ་སྤྲེའུ་ནས་འགོས་ཁྱབ་བྱུང་བའི་འབུར་ནད་(monkey pox)ཅེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག  དེ་ནི་འགོས་ནད་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། ན་ཟུག་ཆེ་བའི་པགས་ནད་ཀྱི་རྨ་ཤུལ་བཟོ་ཡི་ཡོད་འདུག

འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཟླ་བ་བརྒྱད་པའི་ནང་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་ནས་ཁྱབ་པའི་འབུར་ནད་ནི་འཕྲོད་བསྟེན་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པར་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་འདུག་ལ། དེ་ནས་བཟུང་ནད་དུག་གི་རིགས་རྒྱུད་ཉེན་ཚབས་ཆེ་བ་དེ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་གླིང་ཆེན་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་ཡོད་འདུག དཔེར་ན། སུའེ་ཌེན། ཐའེ་ལན། པ་ཀི་སི་ཐན་བཅས་སུ་ཁྱབ་ཡོད་འདུག མངའ་སྡེའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་མ་ནི་ཤ་ཝར་མ་ཡིས་རོའེ་ཊར་གསར་ཁང་ལ་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་གཏན་འཁེལ་བྱས་དོན་ལ།

ཀེ་ར་ལའི་མ་ལ་པུ་རམ་རྫོང་དུ་སྙན་སེང་ཞུས་པའི་འབུར་ནད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དེ་ཁ་ལེ་ཌི་1(clade 1)ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་ཐུབ་ཡོད་འདུག འགོ་ཁྲིད་ཚོས་བཤད་དོན་ལྟར་ན། ནད་པ་དེ་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་བཅོས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་དང་འབྲེལ་བ་བྱུང་བའི་མི་རྣམས་ལ་རྗེས་འདེད་དང་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། རྫོང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་བྱེད་པས་བཤད་དོན། ནད་པའི་ནང་མི་དང་གྲོགས་པོ་ཁྱོན་༢༩ ཙམ་དང་། གནམ་གྲུའི་ནང་མཉམ་དུ་བསྡད་པའི་འགྲུལ་པ་༣༧ བཅས་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟའི་བར་དུ་སུ་ལའང་ནད་རྟགས་མངོན་མེད་པ་གསར་ཁང་གིས་སྙན་ཐོ་སྤེལ་འདུག འདས་པའི་ལོ་གཉིས་ནང་རྒྱ་གར་གྱིས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལྟར་ན། འགོས་ནད་ཁྱབ་གདལ་ཞན་པའི་རིགས་རྒྱུད་རྙིང་པ་ཁ་ལེ་ཌི་2(clade 2)ལས་བྱུང་བའི་འབུར་ནད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་༣༠ ལྷག་བྱུང་ཡོད་འདུག ཟླ་འདིར་ཐོག་མར་བྱང་ཕྱོགས་ཧར་ཡ་ནའི་མངའ་སྡེའི་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་འབུར་ནད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་དེ་ཐོན་པ་དང་། ཁོང་ཉིན་ཁ་ཤས་རིང་སྨན་ཁང་དུ་བསྡད་ཡོད་འདུག

འབུར་ནད་དེ་ནི་སྲོག་ཆགས་ནས་མིའི་བར་དང་། མི་ནས་མིའི་བར་དུ་འགོ་ཡི་ཡོད་འདུག  དཔེར་ན། ནད་ཡོད་པའི་མི་དང་ཐག་ཉེ་བ། འཁྲིག་སྤྱོད་བྱེད་པ། པགས་པ་ཕན་ཚུན་འཕྲད་པ། སྐད་ཆ་བཤད་པའམ་ཡང་ན་ཐག་ཉེ་སར་དབུགས་གཏོང་ལེན་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་ལམ་ནས་འགོ་ཡི་ཡོད་འདུག ནད་རྟགས་ནི་ཚ་བ་རྒྱས་པ། ཤ་གནད་ན་བ། མཆིན་པ་སྐྲང་བ། ལུས་པོའི་སྟེང་རྨ་ཤུལ་ཐོན་པ་སོགས་ཡོང་གི་ཡོད་འདུག གལ་ཏེ་སྨན་བཅོས་མ་བྱས་ན་འབུར་ནད་ཀྱིས་སྲོག་ཡང་ཤོར་སྲིད་པ་ཡིན་འདུག དབུས་གཞུང་གིས་མངའ་སྡེ་ཁག་ལ་འབུར་ནད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་འདུག་ལ། རྒྱལ་ཡོངས་སུ་བརྟག་དཔྱད་ཁང་༣༥ ཙམ་ལ་དོགས་གཞི་ཅན་གྱི་འབུར་ནད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཁག་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པའི་འགན་དབང་སྤྲད་ཡོད་འདུག 

གསར་འགོད་པ། བསོད་ནམས་ཕུན་ཚོགས།